Dotychczasowe działania Islamskiej Republiki Iranu niewątpliwie stanowią problematykę, której reperkusje mogą pociągnąć za sobą międzynarodowe konsekwencje. Pomimo podejmowanych działań, które miałyby ustabilizować sytuację na Bliskim Wschodzie, kwestia unifikacji interesów Iranu oraz pozostałych państw nadal znajduje się poza zasięgiem osiągnięcia kompromisu. Niemniej jednak, polityki bezpieczeństwa militarnego Iranu nie należy rozpatrywać w aspekcie bezpośredniego zagrożenia wobec Zachodu, ale specyfiki sfery polityczno-socjalnej, która charakteryzuje pozornie agresywne podejście względem prowadzenia dyplomacji zagranicznej wobec innych państw na tle stosunków międzynarodowych.
W niniejszej pracy podjęto próbę identyfikacji specyfiki bezpieczeństwa militarnego Islamskiej Republiki Iranu. Scharakteryzowano także elementy wpływające na kierunek działań podejmowanych kontekście zapewnienia bezpieczeństwa państwa i wzrostu jego pozycji, siły i prestiżu na arenie międzynarodowej wraz z próbą wskazania wpływu, jaki wywiera polityka Iranu przede wszystkim na państwa obejmujące region Bliskiego Wschodu.
W pracy podjęto szereg analiz, które miały na celu znalezienie źródeł społeczno-politycznych uwarunkowań wpływających na funkcjonowanie i rozwój bezpieczeństwa militarnego Iranu, w rezultacie czego, możliwe było wyjaśnienie rzeczywistych aspiracji politycznych tego państwa w aspekcie bezpieczeństwa międzynarodowego.
Niezwykle istotnym okazało się przybliżenie obowiązującej strategii bezpieczeństwa narodowego oraz scharakteryzowanie potencjału militarnego, w kontekście rzeczywistych interesów Republiki Iranu. Ponadto, dużą wagę przywiązano do rygoryzmu religijnej poprawności, który w znacznym stopniu wpływa na współczesną postawę i relacje międzypaństwowe Iranu w aspekcie kulturowo-cywilizacyjnego pluralizmu.
Celem pracy było zapoznanie się z potencjalnymi determinantami wytyczającymi strategię irańskiej polityki zagranicznej w aspekcie przemian kulturowych oraz ekonomicznych, również przez wzgląd na rozwój historycznego dziedzictwa. Skupiono się również na analizie determinantów położenia geostrategicznego Iranu, którego regionalne środowisko i ogólny kontekst społeczno-polityczny wpływa na koniunkturę tego państwa.
W pracy uwzględniono zmieniające się realia, przedstawiając możliwe prognozy dalszego rozwoju stosunków międzynarodowych oraz ich dynamiki, włączając w to wszelkie reperkusje związane z negatywnym rozwiązaniem współczesnych sporów.
Do tak przyjętego celu badań, czyli identyfikacji specyfiki bezpieczeństwa militarnego Islamskiej Republiki Iranu w aspekcie bezpieczeństwa międzynarodowego, starano się znaleźć odpowiedź na ogólny problem badawczy zawarty w pytaniu: Czy bezpieczeństwo militarne Iranu wpływa na bezpieczeństwo międzynarodowe?
Wyniki badań wstępnych, które w głównej mierze opierały się na analizie literatury pozwoliły na postawienie ogólnej hipotezy badawczej, która przyjęła taką oto postać: Przypuszcza się, że bezpieczeństwo militarne Iranu determinuje bezpieczeństwo międzynarodowe. Nie mniej jednak, ze względu na odmienne parytety społeczno-ustrojowe, systemy wartości oraz specyficzny rozwój polityki bezpieczeństwa militarnego, Islamska Republika Iranu jest błędnie postrzegana przez środowisko zachodnich podmiotów politycznych jako nadzwyczajne zagrożenie dla bezpieczeństwa międzynarodowego poprzez mylną analizę założeń i kryteriów stawianych przez Iran jako priorytety w rozwoju polityki bezpieczeństwa narodowego.
Rozwiązanie ogólnego problemu badawczego implikowała konieczność odpowiedzi na następujące problemy szczegółowe:
1. Jakie wyznaczniki stanowią o funkcjonowaniu struktury państwowej Iranu?
2. Jakie czynniki determinują rozwój bezpieczeństwa militarnego Islamskiej Republiki Iranu?
3. W jaki sposób polityka bezpieczeństwa militarnego Iranu wpływa na bezpieczeństwo międzynarodowe?
W celu rozwiązania problemu głównego oraz weryfikacji przyjętych hipotez w całej strukturze dysertacji podjęto tzw. holizm metodologiczny, którego działanie poprzedzono analizą porównawczą i analizą treści. W ramach metody porównawczej poddano analizie wskaźniki społeczne, polityczne, ekonomiczne oraz militarne, których wyniki pozwoliły na ustalenie źródeł oddziaływania wszelkich aspektów pośrednio bądź bezpośrednio wpływających na kierunek podejmowanych działań w kwestii rozwoju problematyki bezpieczeństwa militarnego Iranu.
Wszelkie fakty związane z rzeczywistymi priorytetami wyżej podniesionego zagadnienia zostały poddane analizie, która pozwoliła na spostrzeżenie tendencyjnej stygmatyzacji Zachodu względem irańskich działań w sferze bezpieczeństwa narodowego. Krytyczna ocena pozwoliła na określenie ewentualnych źródeł zminimalizowania polityczno-społecznych antagonizmów na arenie międzynarodowej Bliskiego Wschodu.
Metoda historyczna umożliwiła skonfrontowanie współczesnych realiów rozwoju i ewolucji społeczno-ustrojowych parytetów, systemów wartości oraz specyficznego rodzaju inicjatyw politycznych Iranu podejmowanych na tle historycznym i dziedzictwa kulturowego w skali międzynarodowej.
W zakresie podjętej przez autora analizy, zwrócono uwagę na szereg elementów metody instytucjonalno-prawnej, dzięki której mechanizm funkcjonowania międzynarodowych organów oraz instytucji był łatwiejszy do przedstawienia i wysunięcia wniosków. Co więcej, w związku z podjęciem analizy wpływu polityki zagranicznej Iranu na bezpieczeństwo międzynarodowe, posłużono się metodą systemową, która znacząco pomogła w kategoryzacji podmiotów stosunków międzynarodowych w sferze bezpieczeństwa.
Praca składa się z trzech rozdziałów, analogicznie odpowiadającym postawionym problemom badawczym szczegółowym. Każdy z rozdziałów zakończony jest podsumowanie zawierającym najważniejsze wnioski.
W rozdziale pierwszym, będącym istotnym wprowadzeniem do podjętej przez autora problematyki, przedstawiono zakres oddziaływania uwarunkowań teoretyczno-historycznych, które mają istotny wpływ na współczesny kierunek polityki bezpieczeństwa Iranu. Rozdział, ze względu na szczegółową analizę wskaźników polityczno-społecznych, na które wpływa charakterystyczna ideologia religijna islamu, stanowi punkt wyjściowy do dalszego studium nad wpływem funkcjonowania irańskiej struktury państwowej na bezpieczeństwo międzynarodowe.
W rozdziale drugim zaprezentowana została charakterystyka potencjału militarnego Iranu, włącznie z przedstawieniem czynników, które warunkują strategię bezpieczeństwa narodowego tego kraju. Podniesione kwestie wyjaśnione zostały na podstawie kształtu obecnej struktury administracyjnej aparatu państwowego oraz szeroko pojętych stosunków międzynarodowych. Ponadto, naznaczony został problem rozwoju programu nuklearnego Iranu, który współcześnie stanowi główne zarzewie sporów dysharmonizujących międzynarodowy ład.
W rozdziale trzecim podniesiona została kwestia przedstawienia determinantów, które regulują współczesną geopolitykę Bliskiego Wschodu w holistycznym ujęciu wszelkich stosunków międzynarodowych tego regionu z hegemonistycznymi aspiracjami Iranu.
W rozdziale tym podjęto próbę scharakteryzowania czynników, które odpowiadają za fragmentaryzację interesów narodowych poszczególnych państw. Konsekwentnie, dzięki dogłębnej analizie przyłożono dużą uwagę do wykazania ewentualnych środków i możliwości mogących przyczynić się do rozwoju dialogu i utrzymania głębszej stabilizacji regionu.
Za pomocą krytyki literatury badanego tematu wskazuje się, że podjęta problematyka była przedmiotem wcześniejszych analiz, ale poddawana została badaniom zagadnień, które dotyczyły wyłącznie wybranych obszarów, prezentując tym samym częściowy obraz podniesionej tematyki. Uzyskane wyniki badań mogą zostać wykorzystane w praktyce stanowiąc podstawy do bardziej szczegółowych analiz dotyczących bezpieczeństwa międzynarodowego Bliskiego Wschodu.
Fragment książki, którą można nabyć bezpośrednio się ze mną kontaktując.